نویسنده: آزاده طهماسبی 
شاید بارها برایتان پیش آمده باشد که در فروشگاه‌های لوازم تحریر یا هنگام خرید آنلاین با دو محصول مشابه مداد شمعی و پاستل روبه‌رو شده باشید. اما فرق مداد شمعی با پاستل چیست؟ این سؤال نه تنها ذهن والدینی که به دنبال خرید ابزار نقاشی برای فرزندان خود هستند را درگیر می‌کند، بلکه حتی بسیاری از هنرجویان و نقاشان آماتور نیز با آن مواجه‌اند.
مداد شمعی، که برای بسیاری از کودکان اولین ابزار طراحی است که از ترکیب موم و رنگ‌دانه ساخته شده و بافتی نرم و شفاف دارد. از سوی دیگر، پاستل‌ها در انواع مختلف مانند پاستل گچی و پاستل روغنی تولید می‌شوند و هر کدام ویژگی خاص خود را دارند.
پاستل همان مداد شمعی است؟
یکی از پرسش‌های پرتکرار این است که پاستل همان مداد شمعی است؟ پاسخ کوتاه، «خیر»! اگرچه در نگاه اول ممکن است این دو ابزار نقاشی بسیار شبیه به هم به نظر برسند، اما ساختار، کاربرد و جلوه بصری آنها تفاوت‌های قابل‌توجهی دارند. مداد شمعی معمولاً برای کودکان و استفاده‌های روزمره طراحی شده است و پایه‌ای مومی دارد، در حالی‌که پاستل‌ها تنوع بیشتری داشته و برای خلق آثار هنری حرفه‌ای نیز کاربرد دارند.
فرق پاستل و مداد شمعی در چیست؟
برای درک بهتر، بیایید دقیق‌تر بررسی کنیم که فرق پاستل و مداد شمعی در چیست؟ مداد شمعی‌ها دارای رنگ‌های روشن و درخشان هستند و به‌سادگی روی کاغذ حرکت می‌کنند. آنها مقاومت بیشتری در برابر شکستن دارند و به‌همین دلیل برای استفاده‌ی کودکان گزینه‌ای مناسب به‌شمار می‌روند. از سوی دیگر، پاستل‌ها دارای پیگمنت‌های رنگی قوی‌تری هستند و تنوع طیف رنگ در آنها بیشتر است. پاستل‌ها بر اساس ساختار به دو نوع اصلی تقسیم می‌شوند: پاستل گچی و پاستل روغنی.
فرق پاستل گچی و روغنی
در ادامه موضوع، بد نیست بدانید فرق پاستل گچی و روغنی نیز از نظر کاربرد و جنس اهمیت دارد. پاستل گچی، همان‌طور که از نامش پیداست، دارای بافتی خشک و گچی است. این نوع پاستل بیشتر در طراحی‌های هنری کاربرد دارد و معمولاً نیاز به تثبیت کننده دارد تا اثر ماندگاری داشته باشد. در مقابل، پاستل روغنی دارای بافتی چرب‌تر و نرم‌تر است و هنگام کار، حس روان‌تری به کاربر منتقل می‌کند. پاستل روغنی بدون نیاز به تثبیت‌کننده استفاده می‌شود و برای هنرمندانی که با تکنیک‌های ترکیب رنگ کار می‌کنند، انتخاب بهتری است.
پاستل برای کودکان انتخابی هوشمندانه
اگر در حال انتخاب ابزاری برای نقاشی کودک خود هستید، این پرسش پیش می‌آید که پاستل برای کودکان بهتر است یا مداد شمعی؟ پاسخ بستگی به سن و سطح مهارت کودک دارد. مداد شمعی، به دلیل بافت مقاوم و ساختار بی‌ضرر، انتخاب مناسبی برای کودکان زیر ۶ سال است. اما پاستل‌ها، به‌ویژه انواع نرم و گچی، ممکن است برای کودکان کمی کثیف‌کاری به همراه داشته باشند اما تجربه‌ای واقعی‌تر از نقاشی را ارائه می‌دهند.
مداد شمعی چیست؟
برای درک بهتر تفاوت‌ها، لازم است بدانیم دقیقاً مداد شمعی چیست؟ این ابزار طراحی از ترکیب موم، رنگ‌دانه و گاهی افزودنی‌هایی مانند روغن ساخته می‌شود. مداد شمعی‌ها دارای رنگ‌های متنوع، براق و مقاوم در برابر فشار هستند. استفاده از آنها بسیار ساده است و در هنگام استفاده، نیاز به فشار زیادی ندارند، همین موضوع آنها را برای کودکان نوپا محبوب کرده است.
مداد شمعی ماژیکی چیست؟
نوع خاصی از مداد شمعی که اخیراً در بازار عرضه شده و بسیار مورد توجه قرار گرفته، مداد شمعی ماژیکی است. این محصول ترکیبی از مداد شمعی و ماژیک هایلایتر است که ظاهر قلم‌مانند دارد اما درون آن مواد مداد شمعی قرار گرفته‌اند. این نوع ابزار نقاشی برای کودکانی مناسب است که علاقه‌مند به کارهای خلاقانه و ظریف‌تر هستند و می‌خواهند حس مداد و ماژیک را با هم تجربه کنند.
قیمت پاستل چقدر است؟
در بازار امروز، تنوع قیمت ابزارهای نقاشی زیاد است. قیمت پاستل بسته به نوع آن (گچی، روغنی، حرفه‌ای یا دانش‌آموزی)، برند تولید کننده، تعداد رنگ‌ها و کیفیت ساخت بسیار متفاوت است. برای استفاده خانگی یا کودکانه، می‌توان پاستل‌هایی با قیمت مقرون‌به‌صرفه پیدا کرد، در حالی‌که پاستل‌های حرفه‌ای هنرمندان ممکن است بسیار گران‌قیمت باشند. در مقابل، مداد شمعی نیز با قیمت‌های متنوعی ارائه می‌شود اما به‌طور کلی ارزان‌تر از پاستل‌های هنری است.
انتخاب بین پاستل و مداد شمعی کدام بهتر است؟
برای پاسخ به این سؤال، باید هدف خود را مشخص کنید. اگر می‌خواهید ابزاری برای کودک خردسال خود تهیه کنید، مداد شمعی گزینه‌ای ایمن، ساده و مناسب است. اگر کودک شما کمی بزرگ‌تر است و علاقه‌مند به خلق آثار هنری حرفه‌ای‌تر است، پاستل برای کودکان انتخابی ایده‌آل‌تر محسوب می‌شود. اگر خودتان هنرجو یا هنرمند هستید، بدون تردید انواع مختلف پاستل گچی و پاستل روغنی پاسخگوی نیازتان خواهد بود.
ترکیب مداد شمعی با ابزارهای دیگر
برای افزایش خلاقیت در طراحی و نقاشی، هنرمندان و حتی کودکان می‌توانند مداد شمعی را با سایر ابزارهایی مانند مداد رنگی، اتود یا حتی ماژیک ترکیب کنند. این ترکیب نه‌تنها جلوه‌های متفاوتی به نقاشی می‌بخشد، بلکه تجربه‌ی متفاوتی برای کاربر ایجاد می‌کند. مثلاً در یک طرح ساده، می‌توان با اتود خطوط اولیه را ترسیم کرد، سپس با مداد شمعی رنگ داد و با ماژیک جزئیات را برجسته کرد.
استفاده از مداد مشکی در کنار پاستل
یکی از ابزارهای محبوب برای طراحی اولیه یا اسکچ، مداد مشکی است. این ابزار در کنار پاستل، خصوصاً در طراحی‌های پرتره یا منظره، کاربرد بسیاری دارد. استفاده از مداد مشکی باعث می‌شود ساختار اولیه طرح دقیق‌تر و حرفه‌ای‌تر باشد و سپس با اضافه کردن رنگ توسط پاستل، جلوه‌ای هنری به آن بخشید.
چرا باید به کیفیت مداد شمعی توجه کرد؟
کیفیت مداد شمعی نقش بسزایی در تجربه نقاشی ایفا می‌کند. برخی مدادهای شمعی ارزان‌قیمت به‌راحتی خرد می‌شوند یا رنگ‌دهی ضعیفی دارند. همچنین بوی نامطبوع یا مواد سمی در ترکیب آنها ممکن است برای کودکان خطرناک باشد. بنابراین هنگام خرید، توجه به برند، ترکیب مواد و نظرات کاربران می‌تواند در انتخاب محصولی ایمن و کاربردی کمک کند.
سخن پایانی
در پایان، با توجه به تمام اطلاعات ارائه‌شده، به‌راحتی می‌توان دریافت که فرق مداد شمعی با پاستل چیست؟ و کدام یک برای استفاده‌ی ما مناسب‌تر است. درک تفاوت‌ها میان پاستل گچی و روغنی، بررسی کاربرد پاستل برای کودکان، آشنایی با ابزارهای مکمل مانند مداد مشکی، مداد شمعی ماژیکی، اتود فانتزی و ماژیک همگی به تصمیم‌گیری بهتر ما در خرید کمک خواهند کرد. اگر می‌خواهید اثری حرفه‌ای خلق کنید، پاستل گزینه‌ی بهتری است، اما برای استفاده‌ی روزمره یا کودکانه، مداد شمعی همچنان محبوب و کاربردی باقی مانده است.
